Tot hoever werk je aan gezondheid?

Hieronder een verslag van dit thema in het ideeAteljee. Eerst zie je de visie die we gezamenlijk hebben gevormd en daaronder diverse uitspraken die zijn gedaan. 

Visie:
We begonnen met het onderwerp breder te maken dan alleen lichamelijke gezondheid. De deelnemers konden scoren op vijf taartpunten: lichamelijk, geestelijk, spiritueel, sociaal en praktisch functioneren. Daaruit ontstond het inzicht dat je gezondheid als geheel moet bekijken: “Als je je rot voelt, dan grijp je eerder naar ongezonde dingen.”

Bezoekers vertelden waarom ze op bepaalde vlakken goed scoorden en inspireerden zo anderen. Genieten werd gezien als een teken van geestelijke gezondheid. Zoals iemand zei: “Af en toe lekker op de bank met een zak chips moet ook kunnen.”

Er ontstond helderheid toen we spraken over het verschil tussen kortstondig en duurzaam geluk. Dopamine werd besproken als een natuurlijk stofje dat je in beweging zet. Vroeger hielp het mensen overleven door verlangen op te wekken naar voedsel, seks en andere basisbehoeften. Maar tegenwoordig, in tijden van overvloed, leidt het juist vaak tot overdaad en verslaving: aan eten, kopen, gokken, porno, prikkels.

Dopamine belooft geluk, maar laat je vaak leeg achter. Duurzamer geluk komt van andere stofjes, zoals oxytocine, dat vrijkomt bij contact, verbinding en zingeving. Genieten en gezondheid kunnen dus heel goed samengaan – als het gaat om duurzaam genieten. En waarom zouden we niet vooral kiezen voor duurzaam geluk, als het kortstondige vaak een valse belofte blijkt?

Uitspraken van deelnemers:

• “De weg naar duurzaam geluk is voor mij een lange geweest. Ik was het lallen en brallen zat. Ik hunkerde naar meer. Ik wilde iets dat bij mij bleef. Ik las een boek over geluk. Dat ging over leuke dingen doen. Door vrijwilligerswerk ontdekte ik dat ik blij werd van anderen helpen.”
• “Ik ben selectiever tv gaan kijken. Alles is ellende en geweld. In een oude actiefilm werd één man neergeschoten, nu zijn het er honderden. Zelfs kinderanimatie is horror. Dat is het dopamine-effect.”
• “Fabrikanten mogen ver gaan in het maken van ongezonde producten. Je leeft in een wereld die je wil verpesten, en jij moet jezelf beschermen. Waarom ben ik niet geboren in een samenleving die het beste met mij voor heeft? Ik voel me in de steek gelaten.”
• “Je moet jezelf ook een beetje ongezond plezier gunnen, want genieten draagt bij aan gezondheid. Het gaat om de verhouding. Een wijntje met een goede vriend is oké. Maar als ik mijn afspraken afzeg om te drinken, dan zit genot de gezondheid in de weg.”
• “Een gezond lichaam weet vaak zelf wat goed is. Maar dat moet je wel eerst leren, zeker als je ongezonde patronen van huis uit meekreeg. Ik had een burn-out. Nu sport ik spontaan, omdat ik goed naar mijn lichaam luister. Soms heb ik zon, water of rust nodig.”
• “Gezondheid moet niet voortkomen uit angst, dan wordt het controle. Er moet plezier in zitten. Als je geniet van sporten, houd je het wél vol.”
• “Je moet niet altijd naar je gevoel luisteren. Soms weet je dat iets goed voor je is, ook als je er geen zin in hebt. Je moet jezelf soms dwingen: om te bewegen, of om op tijd naar bed te gaan.”
• “Alles begint met verbinding. Therapie is opnieuw leren verbinden. Familie is je eerste groep. Als het daar misgaat, ontwikkel je je sociaal vaak niet goed. We zijn gemaakt om in groepen te leven.”
• “Pas toen ik spiritueel groeide, kon ik mezelf emotioneel aanpakken. Ik moest eerst antwoord hebben op de vraag: ‘Waartoe dit leven?’”
• “Zelfliefde groeit door goed voor jezelf te zorgen.”
• “Soms moet je ook dingen opgeven voor je gezondheid. Ik was verslaafd aan politiek, maar het bracht me te veel negativiteit.” 
• Ik heb mezelf eerder genezen door te zien dat alles een oorzaak heeft. Dat wil niet zeggen dat alles tussen de oren zit. Soms is het gewoon pech. De oorzaak van mijn hartprobleem is misschien karmisch, maar als het gebroken is, moet je het daar mee doen. Als je teveel in controle gaat voeren op je ziekte en waar het vandaan komt, word je neurotisch en daar word je daar niet gezonder van.
• Het inzicht dat pijn door onderdrukte emoties komt heeft mij voor een deel geholpen. In zoverre dat ik geen pijnmedicatie meer nodig heb. Ik heb nog wel pijn, maar het beheerst mijn leven niet meer. 
• Ik geloof niet in karma als straf, maar wel dat mensen die ziektes doormaken en weer herstellen, gevoelige en wijze mensen kunnen worden. Die komen er sterker uit. 
• Ik zeg niet meer ‘what doesn't kill you, makes you stronger’, maar mijn ziekte heeft me wel gemaakt tot wat ik ben: meer open-minded, meer empathisch.